| Gỡ nút thắt cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh Chuyển đổi xanh của Việt Nam đối diện với thách thức đa chiều |
Ngày 28/10, Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Cục ĐCK - Bộ Công thương) tổ chức Hội thảo Phát triển bền vững và chuyển đổi xanh trong sản xuất công nghiệp.
Việt Nam có khung pháp lý để hiện thực hóa cam kết đạt phát thải ròng bằng “0”
Phát biểu khai mạc tại hội thảo, bà Nguyễn Thị Lâm Giang, Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công nhấn mạnh, trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập sâu rộng, chuyển đổi xanh và phát triển bền vững đã trở thành yêu cầu cấp thiết. Các ngành công nghiệp phải đổi mới công nghệ, tiến tới sản xuất sạch hơn và áp dụng kinh tế tuần hoàn.
Trình bày tham luận “Cơ chế, chính sách giảm phát thải khí nhà kính tại Việt Nam, cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp ngành công thương”, ông Phạm Trường Sơn, đại diện Cục ĐCK cũng cho biết, tại COP26, Việt Nam đã khẳng định cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, đánh dấu bước ngoặt trong chính sách phát triển, chuyển từ “kinh tế dựa trên carbon” sang kinh tế xanh và tuần hoàn.
 |
| Bà Nguyễn Thị Lâm Giang - Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công thương) phát biểu khai mạc hội thảo. |
| Các ý kiến tại hội thảo thống nhất, việc đẩy mạnh chuyển đổi xanh trong sản xuất công nghiệp không chỉ giúp doanh nghiệp Việt Nam thích ứng với các tiêu chuẩn thương mại toàn cầu, mà còn góp phần thực hiện cam kết quốc gia về phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, khẳng định hình ảnh Việt Nam là quốc gia năng động, có trách nhiệm và tiên phong trong phát triển bền vững. |
Để hiện thực hóa cam kết này, Việt Nam đã nhanh chóng cụ thể hóa bằng hệ thống chính sách và khung pháp lý. Luật Bảo vệ môi trường 2020 lần đầu tiên dành riêng một chương cho ứng phó biến đổi khí hậu, trong đó quy định cụ thể việc kiểm kê khí nhà kính, giảm nhẹ phát thải, phát triển thị trường carbon và cơ chế tài chính xanh.
Bên cạnh đó, Nghị định số 06/2022/NĐ-CP, được bổ sung bởi Nghị định 119/2025, đã thiết lập cơ sở pháp lý cho công tác kiểm kê, phân bổ hạn ngạch phát thải và xây dựng cơ chế trao đổi tín chỉ carbon trong nước. Theo Quyết định số 13/2024/QĐ-TTg, có hơn 2.100 doanh nghiệp thuộc diện phải kiểm kê khí nhà kính, trong đó riêng ngành Công thương chiếm tới 83% tổng số cơ sở phát thải. Các doanh nghiệp có mức phát thải trên 3.000 tấn CO2 tương đương/năm, hoặc tiêu thụ năng lượng từ 1.000 tấn dầu quy đổi/năm trở lên, bắt buộc phải thực hiện kiểm kê, báo cáo và xây dựng lộ trình giảm phát thải. Đây là bước đầu tiên để tiến tới quản trị carbon, tham gia thị trường carbon và đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường trong thương mại quốc tế.
“Kiểm kê khí nhà kính không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc. Đây chính là bước đầu tiên để doanh nghiệp tiến tới quản trị carbon, đáp ứng các tiêu chuẩn xanh trong thương mại quốc tế”- ông Sơn nhấn mạnh.
Theo đó, giảm phát thải khí nhà kính không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là động lực phát triển bền vững. Việc chủ động chuyển đổi sang công nghệ sạch, tiết kiệm năng lượng, và tham gia thị trường carbon sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam vượt qua rào cản xanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, và tạo dựng thương hiệu quốc gia xanh, bền vững trên thị trường quốc tế.
Hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, giảm phát thải trong chuỗi sản xuất
Bà Trần Thu Hằng - đại diện Phòng Hiệu quả năng lượng và Chuyển đổi xanh cũng khẳng định, xu hướng phát triển bền vững đang trở thành yêu cầu tất yếu của quá trình công nghiệp hóa trên phạm vi toàn cầu. Đặc biệt, trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, doanh nghiệp Việt Nam cần coi chuyển đổi xanh là một phần trong chiến lược phát triển chứ không chỉ là yêu cầu tuân thủ.
Hiện ngành Công thương đang tập trung thực hiện một số định hướng chính sách lớn nhằm thúc đẩy phát triển bền vững trong sản xuất công nghiệp. Trong đó, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tiêu chuẩn kỹ thuật về sản xuất xanh được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, tạo hành lang pháp lý cho quá trình chuyển đổi xanh diễn ra đồng bộ và hiệu quả.
Bộ Công thương đang đẩy mạnh các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất, giảm phát thải trong chuỗi sản xuất; khuyến khích phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn, sử dụng hiệu quả năng lượng và tài nguyên.
 |
| Ảnh minh họa |
Nhằm đẩy mạnh phát triển bền vững và chuyển đổi xanh trong sản xuất công nghiệp, phía Bộ Công thương cũng kiến nghị một số giải pháp trọng tâm như hoàn thiện chính sách pháp luật; tăng cường ứng dụng khoa học - công nghệ; phát triển nguồn nhân lực xanh; mở rộng hợp tác quốc tế; và nâng cao nhận thức cộng đồng. Những giải pháp này được kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu tăng trưởng xanh, giảm phát thải khí nhà kính và nâng cao vị thế của ngành Công thương trong tiến trình phát triển bền vững quốc gia.
Để khuyến khích doanh nghiệp về chuyển đổi xanh, trong sản xuất công nghiệp về phía doanh nghiệp, ông Hoàng Mạnh Cường - Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư hạ tầng khu công nghiệp Bảo Minh kiến nghị ban hành Nghị định riêng về khu công nghiệp xanh với tiêu chí rõ ràng về tái sử dụng nước, năng lượng tái tạo, tỷ lệ cây xanh, cộng sinh công nghiệp… Công nhận chủ đầu tư khu công nghiệp là đơn vị quản lý môi trường cấp vùng, có quyền và trách nhiệm tương ứng.
Cùng với đó, xây dựng bộ chỉ số ESG (tiêu chuẩn môi trường, xã hội và quản trị) cho khu công nghiệp, bao gồm tỷ lệ tái sử dụng nước, phát thải CO2, năng lượng tái tạo, độ phủ cây xanh, điểm ESG. Khu công nghiệp đạt mức cao sẽ được xếp hạng quốc gia, hưởng ưu đãi thuế, đất đai và quảng bá đầu tư…/.
